Οταν την δεκαετια του ογδοντα μαζευαμε ‘τυχες’ (ή χαρτακια ή οπως αργοτερα θα ονομαστουν panini), στο τελος του αλμπουμ μετα δηλαδη απο την Α Εθνικη που ειχε τα σηματα, τους παικτες και την ομαδα (σε δυο αυτοκολλητα), ειχε λιγο πιο γενικα και τις ομαδες τις Β και Γ Εθνικης. Αυτες ηταν μονο η ομαδα να καθεται ετσι οπως καθονται ολες οι ομαδες (εκτος ισως απο την Ουαλια) και σε ενα μονο χαρτακι. Στη Γαμα Εθνικη ηταν και η ομαδα του Εθνικου Αστερα. Της Καισαριανης και οχι με αυτον που παιζουμε εμεις απο την Νεαπολη.
Ουτε βεβαια και αυτουνου πιο πανω αλλά για τον Ερυθρο του Βελιγραδιου γινεται η ολη κουβεντα και η λαθος/σωστη διαισθηση.
Ετσι λοιπον εκει που κοιταγα γεματος ενθουσιασμο και χαρα τις σελιδες και περναγα απο τον Παραπραστανιτη στον Αρμοδωρο και στον Θαλη τον Τσιριμωκο, εφτανα στο τελος οπου οπως προειπα ειχε τις ομαδες τις Β και Γ Εθνικης και οταν επεφτε το ματι πανω στον Εθνικο Αστερα, παντοτε μου δημιουργοταν η εντυπωση οτι ο Αστερας λογω του κοκκινου χρωματος και του αστεριου ηταν ο Ερυθρος Αστερας και οτι εκεινη η ομαδα ο Εθνικος Αστερας ηταν αριστερη/κομμουνιστικη ομαδα. Με αλλα λογια τα κουλουβαχτα της ιστοριας. Η διαισθηση μου φυσικα ηταν σωστη, μιας και ο Εθνικος Αστηρ ηταν ομαδα της Καισαριανης με βαρια παρακαταθηκη στην ιστορια του τοπου μας.
Αν θα πρεπει να παρουμε τα πραγματα με μια σειρα θα πρεπει να δουμε οτι ιστορικα οι ομαδες οι οποιες ειχαν και εχουν στο ονομα τους τη λεξη Εθνικος φοραν μπλε χρωματα. Ιδιαιτερα δε την περιοδο μετα τον εμφυλιο πολεμο και με ολο το μεταεμφυλιακο κλιμα το οποιο υπηρχε σε ολη την περιφερεια με το κλιμα τρομοκρατιας, τους τραμπουκους της δεξιας, τους παρακρατικους, την συνεργασια εκκλησιας και κρατους κατα του κομμουνιστικου κινδυνου κτλ κτλ. δημιουργησαν φυσικα και το αναλογο σημειολογικο αντιπαλο κλιμα. Ομαδες απο λαικες γειτονιες οπως η Προοδευτικη (η δικια μας) θα φοραν (τουλαχιστον την αρχη) κοκκινα. Και φυσικα δεν ηταν μονο το χρωμα αλλά και το ονομα, στη δικη μας περιπτωση το Προοδευτικη.
Υπαρχε δε, για να κανουμε και ενα μικρο διαλλειμα, μια ακομα αναφορα στα ονοματα και πιο συγκεκριμενα στο ονομα της Αναγεννησης. Οι ομαδες με το ονομα Αναγεννηση ηταν ως ενα βαθμο ομαδες που ειχαν σχεση με τη Αριστερα ως ενα καταλοιπο ή μια συνεχεια της σχεση που ειχε η Αριστερα πριν το πολεμο με τον Αθλητισμο, τον τροπο με τον οποιο το βλεπαν, την συμμετοχη τους στις Σπαρτακιαδες (αντι των Ολυμπιακων) κτλ κτλ.
Και επιστρεφουμε. Οι ‘δεξιες’ ομαδες δεν ειχαν στο οπλοστασιο τους ενα συγκριμενο χρωμα ή ενα συγκριμενο ονομα εκτος βεβαια αμα ονομαζοσουν Εθνικος και φοραγες μπλε. Αν δουμε το ιστορικο του Εθνικου Πυλαιας πχ μπορουμε να βγαλουμε τα δικα μας συμπερασματα:
‘Σε μια πολύ δύσκολη εποχή – μετά τον εμφύλιο πόλεμο που ταλαιπώρησε την Ελλάδα – και ενώ υπήρχε στη Θεσσαλονίκη περιορισμένος αριθμός ποδοσφαιρικών σωματείων (6 ομάδες Α’ κατηγορία, 10-12 Β’ κατ., 10-12 Γ’ κατ.) στην Πυλαία δεν υπήρχε οργανωμένος σύλλογος…Έτσι λοιπόν, ένα μεσημέρι του 1950 στο καφενείο του Σπυρούδη ιδρύθηκε ο ΑΜΟΠ – Εθνικός (Αθλητικός Μορφωτικός Όμιλος Πυλαίας – Εθνικός). Το καταστατικό ίδρυσης υπέγραψαν 20 άτομα …Το σήμα της νέας ομάδας φιλοτέχνησε ο Τσούκας Δημήτριος (φοιτητής τότε). Επέλεξε το μπλε και το άσπρο που θύμιζε την ελληνική σημαία ενώ το σχήμα στο εσωτερικό του μοιάζει με άστρο και συμβολίζει τον ανατέλλοντα ήλιο.’
Με αλλα λογια, σε μια δυσκολη για την Ελλαδα εποχη σε ενα καφενειο (τα οποια καφενεια εκεινη την εποχη ηταν ξεκαθαρα ειτε των δεξιων ειτε των αριστερων), καποιοι αποφασισαν να κανουν μια ομαδα με το ονομα Εθνικος και να φορα μπλε οπως η ελληνικη σημαια. Και δεν εχω τιποτα με τον Εθνικο Πυλαιας, απλα μια ιστορικη αναφορα κανω με μια ισως εντελως προσωπικη διαπιστωση.
Διοτι μπορει η επισημη Αριστερα, τα κομματα (ή μαλλον καλυτερα το Κομμα) και οι αγωνιστες της να ειχαν μια σταση σχεδον εχθρικη με τον αθλητισμο, τουλαχιστον απο τον Β Παγκοσμιο Πολεμο και μετα διοτι πιο πριν οπως αναφεραμε με τους συλλογους ‘Αναγεννησης’ και τις συμμετοχες στις Σπαρτακιαδες η προσεγγιση τους ηταν διαφορετικη/πιο φιλικη, τα υπολοιπα κομματια της κοινωνιας, τα πιο λαϊκα, τα προερχομενα απο εργατικες γειτονιες ειχαν διαφορετικη αποψη για την συμμετοχη τους τοσο στον αθλητισμο οσο και στο ποδοσφαιρο για το οποιο αναφερομαστε εδω.
Οι δυο ομαδες του Πρινου και ο αριστερος Πανδραμαϊκος
Ο Πρινος ειναι χωριο της Θασου ο οποιος πρεπει να εχει αυτη τη στιγμη πανω-κατω καμια δυο χιλιαδες κατοικους. Τη δεκαετια του 60 δε γνωριζω ποσους κατοικους ειχε το χωριο αλλά ειχε δυο ομαδες. Το Αρη Πρινου και την Δοξα Πρινου. Η πρωτη ομαδα των αριστερων και η δευτερη ομαδα των δεξιων. Τετοιες περιπτωσεις προφανως υπαρχουν αρκετες περιοχες της Ελλαδας. Η Δοξα και ο Αρης οχι απλα ηταν δυο ομαδες απο το ιδιο χωριο αλλά η αντιπαλοτητα τους ηταν περισσοτερο απο μια ποδοσφαρικη εχθρα. Οι δυο ομαδες καποια στιγμη αργοτερα θα ενωθουν (αν δεν κανουμε λαθος, δεν εχει ουτως ή αλλως σημασια) αλλά οσο υπηρχαν και οι δυο τους, τα αποτελεσματα τα οποια φερναν ειχαν τοση σημασια για τους κατοικους του χωριου οπου αρκετες φορες σε αγωνες που διναν στην Καβαλα οταν γυρνουσαν με αρνητικα σκορ, ειτε αναφεραν οτι ειχαν φερει ισοπαλια ειτε οτι ειχαν κερδισει. No internet those days.
Η Δοξα Πρινου το 1960
Λογω της δεξιας καταβολης της Δοξας Πρινου, για καποιο λογο το ειχα συνδειασει με ολες τις Δοξες της περιοχης. Και η ευρυτερη περιοχη εχει πολλες. Σε αυτο βοηθησε και ο Πανδραμαϊκος και η Δοξα Δραμας. Η Δοξα ιδεα δεν εχω εαν ηταν η ομαδα την οποια υποστηριζαν οι δεξιοι της πολης αλλά ο Πανδραμαϊκος ηταν η ομαδα που ηταν για τους αριστερους. Ο Πανδραμαικος βεβαια ηταν δυο ομαδες, ο παλιος και νεος. Ο παλιος, ομαδα της δεκαετιας του ’30, ειχε βραχυβια ιστορια (μολις δυο χρονια, 1930-32) και ηταν ομαδα των καπνεργατων της περιοχης.
Κλεβοντας το επισημο σαιτ της ομαδας ‘Το βέβαιο είναι πως εξέφραζε τους πολυάριθμους (5.411 με τα επίσημα στοιχεία του 1927) και μαχητικούς καπνεργάτες της Δράμας, οι οποίοι στήριζαν την ομάδα με την έντονη και δυναμική παρουσία τους...Ο σύλλογος των καπνεργατών ΠΑΝΔΡΑΜΑΪΚΟΣ είχε αναπτύξει πολύπλευρη δραστηριότητα και περίφημη ήταν η φιλαρμονική του, σε αυτήν όπως είχε αναφέρει ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής’.
Και ξανακλεβουμε λιγο παρακατω οπου υπαρχουν οι λογοι διαλυσης της ‘Το τέλος του Πανδραμαϊκού ήταν πολύ σύντομο. Ο Πανδραμαϊκός σε έναν αγώνα (πιθανότατα τέλη 1932) νίκησε την Ελπίδα. Στον επαναληπτικό αγώνα και ενώ ο Πανδραμαϊκός έχανε, εξελίχθηκαν σοβαρά επεισόδια μεταξύ των καπνεργατών οπαδών του και μιάς ίλης του Ιππικού (!), όπως έχουν αναφέρει οι Παπαδημητρίου και Τοπολίγκας. Τα επεισόδια σε μια εποχή με έντονους κοινωνικούς αγώνες, στάθηκαν η αφορμή, για να οδηγηθεί το σωματείο σε αναγκαστική διάλυση. Ο εκ των ποδοσφαιριστών του Πανδραμαϊκού, Θωμάς Τόλιος, λίγα χρόνια αργότερα ήταν απο τους πρωταγωνιστές στα γεγονότα της 1-5-1936, στην δυναμική συγκέντρωση των καπνεργατών στην κεντρική πλατεία της Δράμας, όπως αναφέρετε και στο βιβλίο: “Βασίλης Ιωακειμίδης, Είκοσι χιλιάδες μέρες” (Εξάντας 1983)’.
Ο νεος Πανδραμαικος θα ιδρυθει το 69 μετα απο συγχωνευση του Αρη και της Ελπιδας Δραμας. Ο Πανδραμ ηταν διαφορετικος απο την Δοξα. Φανταζομαι τωρα δεν υπαρχουν μεγαλες διαφορες αλλά μεχρι και το 80 οι δυο ομαδες ηταν πολυ διαφορετικες μεταξυ τους. And a little bit of oral history: εαν δεν κανω τρομερο λαθος ειμαι σχεδον σιγουρος οτι μου ειχαν πει καποια στιγμη οτι προεδρος του Πανραμαικου ηταν ενας παλιος Εαμιτης. It make sense to me.
Website – Πανδραμαικος = 2-1
Εχουμε και λεμε. Moi, ειμαι απο την Καβαλα και δεν μπορω να υποστηριξω ομαδα απο την Δραμα. Ετσι χωρις δραματα και στεναχωριες.
1-0
Ως ανθρωπος των κινηματων, της αυτοοργανωσης και της αναρχιας, συμπαρασεκομαι στηνιστορικη διαδρομη του Πανδραμ.
1-1
Κοιταξτε λιγο την φωτο πιο πανω. Ο Πανδραμ και η Αρσεναλ ειναι αδερφα σωματεια!!!!
2-1 και λιγο ειναι
Οταν δεν υπαρχει διαταυτα
Φτανοντας στο τελος ειμαι σιγουρος οτι αλλα ηθελα να γραψω και και τωρα δεν θυμαμαι τι ηταν οποτε δε βλεπω ποιο ειναι το διαταυτα. Παρολα αυτα νομιζω οτι ολα αυτα που γραφτηκαν ειχαν σαν εναυσμα το γεγονος οτι στο (κατα γενικη ομολογια αξιοπιστο) σαιτ του rssf (Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation), ο Εθνικος Αστερας, αυτος της Θεσσαλονικης οταν ιδρυθηκε ειχε για χρωματα το κοκκινο και το ασπρο. Ολα τα υπολοιπα απλα ακολουθησαν…
ps: επισης ηθελα να πω οτι σημερινος Εθνικος Αστερας ειτε ειχε κοκκινα ειτε μπλε ειτε οτιδηποτε, ακομα και αν λεγεται Εθνικος μου φαινεται αρκετα συμπαθητικος. Αυτα